Hacamat Nedir

Elhamdulillâhi rabbi’l ‘âlemîn. Esselâtü vesselâmü ‘alâ rasûlinâ Muhammedin ve ‘alâ âlihî ve sahbihî ve sellim.

Âlemlere rahmet olarak gönderilmiş olan Allâh Resûlü (s.a.v.)’in Mübarek ağızlarından çıkan her bir sözün doktorlar için büyük tıp kitabı olduğunu hiçbir akıl sahibi inkar edemez. Nitekim günümüzde birçok alanda olduğu gibi tıp alanında da hadîs-i şerîfler sayesinde ilerleme kaydedilmekte, bazen de hadîs-i şerîflerde haber verilen gerçeklere dolaylı yoldan ulaşılmaktadır.

İnsanı ve hastalıkları yaratan Allâhü Te‘âlâ, yarattığı her derdin devasını da yaratmıştır. İnsana düşen vazife bir yandan dua ederken diğer yandan da hastalıklardan kurtulma yollarını arayıp tedavi olmaya çalışmaktır. Nitekim insanlara her konuda rehber olarak gönderilen Allâh Resûlü (s.a.v.) de hastalandığında, hekimlere tedavi olmuş, hastalanan ashabı için de hekimler çağırmış ve zamanın tedavi yöntemlerinden faydalanmıştır. O zamanın tedavi yöntemleri arasında en yaygın olarak kullanılan hacamat da Peygamberimiz (s.a.v.)’in sıkça başvurduğu bir tedavi uygulaması olup bizzat Cebrail tarafından kendisine ve ümmetine tavsiye edilen bir tedavi şekli olmuştur. Hacamat, yüzlerce yıldır dünyanın birçok yerinde koruyucu hekimlikte ve hastalıkların tedavisinde uygulanmış günümüzde de dünyanın birçok yerinde alternatif tıpta en fazla tavsiye edilen tedavi metodu hâline gelmiştir.

Hacamatta maksat, derinin altındaki akıcılığı olmayan pıhtılaşmış kirli kanı ve dokular arasındaki sıvıda biriken atıkları belli yöntemlerle dışarı atmak suretiyle kanın rahatça dolaşmasını sağlamaktır. Bunu yaparken deriyi neşterle hafifçe çizip, üzerine ağzı geniş cam şişe oturtarak, emici güç meydana getirmek suretiyle, kirli kan vücuttan çıkarılır.

Kan aldırmak belli bir bölge veya herhangi bir organdaki aşırı kan hücumunu (basıncını) azaltmak için veya hasta bir organın kanını tazelemek için yapılır.

Tıbb-ı Nebevî’de kan aldırma işlemi, vücuttan alınan kanı, bir başka yerde kullanmak için değil, ancak hasta bir vücudu sağlığa kavuşturmak için yapılmaktadır. Bu sebeple hasta bir bedenden ayrılan kan, hasta bir kandır, kullanılması doğru değildir.1

Bilindiği üzere vücuttaki fazla kan kalp ve beyin sektelerine, sinirsel rahatsızlıklar, allerji gibi bir çok hastalığa sebeb olmaktadır. Hacamatla; işte bu fazla kan ve deri altındaki kirli kanlar dışarı çıkartılır. Ayrıca hacamatla baş ağrısı, bel ağrısı, diz ağrısı, uyuşukluk, tembellik, ağırlık vs. gibi rahatsızlıklar tedavi edilir. İngiliz Nürolog Dr.Henry Head (1861-1940)’in keşfedip bize bildirdiğine göre deri üstündeki “receptor”lerin iç organlarımızla olan irtibatları sayesinde hacamatla bu organlarımızın tedavisi mümkün olmaktadır.2

Almanya’dan Çin’e Malezya’dan Kanada’ya ve Avusturalya’ya kadar bir çok ülkede tatbik olunan hacamatla kan alma yöntemine yöneliş, bilhassa son yıllarda dünyada gözle görülür bir şekilde artmıştır. Bunun sebebi ise hacamat ile tedavinin ÇOK BASİT, GÜVENİLİR VE İLAÇSIZ bir tedavi şekli olmasıdır.3

Tarihi

Güzel ahlâkı tamamlamak üzere gönderilen Resûl-i Ekrem (s.a.v.)’in tavsiye ve uygulamalarıyla insanlığa hacamatı ta’lim etmesinden önceki tıp tarihinde, kan alma yöntemiyle tedavinin ilk defa nerede ve ne zaman başladığı konusunda kesin bir bilgi yoktur. Ancak eski Mezopotamya, Mısır ve diğer Ön Asya uygarlıklarında birçok hastalığın tedavisinde vücuttan kan alma yoluna gidildiği bilinmektedir. Bununla birlikte hacamat tedavisi binlerce yıldır Çin’de kullanılan kupa terapisi yöntemiyle ortak prensiplere sahiptir.

En eski dönemlerden günümüze kadar, gerek koruyucu hekimlikte gerekse bazı hastalıkların tedavisinde hacamat usulü geçerliliğini sürdürmüştür. Hacamat, Osmanlı döneminde de berberler tarafından uygulanan bir metot olmuştur.

Günümüzde de hacamatın, İslâm ülkelerinde yaygın olarak hacamat kliniklerinde uygulandığı görülmektedir. Ayrıca Çin, Almanya, İngiltere Avustralya, Malezya ve Kanada gibi ülkelerde bu tedavi usulünün uygulandığı ve bu konuda araştırmaların yapıldığı bilinmektedir. Hacamatla tedavi Amerika tıp fakültelerinde (Cupping Therapy, Bloodletting) ismiyle ders olarak okutulmaktadır.4

1) Tıbb-ı Nebevi Ansiklopedisi c.1, s.375

2) Mehmet Kocabaş, Hacamat ve Faydaları s.15

3) Mehmet Kocabaş, Hacamat ve Faydaları s.8,

4) Klinik Biyokimya Uzmanı Prof. Dr. Necat Yılmaz